Công chúa Mononoke - Princess Mononoke (1997) Vietsub

Con người là cái gì?
TạI sao tôi lạI dùng ‘cái’ mà không dùng các loạI từ khác để chỉ ‘cái giống nòi đáng quý’ của chúng ta? Có thể nhiều ngườI sẽ tự đề cao dân tộc, tự đề cao nòi giống mà chửI rủa tôi. Tốt thôi, mỗI ngườI có một suy nghĩ, không ai ép buộc được ai. Tất cả những gì ta nói ra,
ta thực hiện chỉ có thể là gợI ý mà không thể là mệnh lệnh…Không ai lẹ thuộc ai.
Có lẽ tất cả moi ngườI đều mong ước cho một xã hộI loài ngườI như vậy, một xã hộI mà không ai lệ thuộc vào ai, không ai phảI luỵ đến ai…Ôi, cái xã hộI đó mớI tốt đẹp và lý tưởng làm sao. Hẳn nhiều ngườI sẽ cho rằng đó là cái tốt đẹp tột cùng mà con ngườI có thể phấn đấu được?
Một câu trả lờI khác của một đứa tự cho là ‘khác’: con ngườI càng tiến lên thì thực ra chỉ là càng thụt lùi đi mà thôi. Có phảI dục vọng lên cao dần cùng vớI dân trí? Đúng. Có thể nói thành công - thành tựu mà loài ngườI nói chung, và mỗI con ngườI nói riêng đạt được chính là những vật liệu vững chắc nhất để xây cao dần cái miệng bình tham vọng. Một ví von nho nhỏ: càng lên cao thì cái đáy của tham vọng ngày càng xa! Tôi cũng không phảI hiền triết gì cho cam mà đột nhiên lạI đề cập đến chuyện này. Tất cả đều bắt nguồn từ cảm xúc của một bộ phim, một trong những tác phẩm mà phần lơn những ngườI tự nhận là otaku đều đã từng dự qua: ‘Mononoke Hime’, một trong những tác phẩm được đánh giá là kinh điển của Studio Ghibli. Đây không phảI là một bài giớI thiệu, cũng hoàn toàn không phảI một bài bình luận nên có thể bạn sẽ chẳng tìm thấy chút chất liệu quen thuộc nào của ngài Hayao Miyazaki đáng kính ở đây cả. Cõ lẽ sẽ chỉ toàn là những cái tên cũng vớI những câu rủa xả….ha…ha…ha…Thằng cha Jiko ‘ngườI’ lắm…ha…ha…ha… Xem Mononoke Hime, sao mà thấy con ngườI nó tủI nhục và hèn hạ quá…Sao mình lạI là cái giống này? Không ai phủ nhận được trong mỗI con ngườI chúng ta đều có một phần anh hùng của Ashitaka, một phần tình cảm của San, một phần hiếu thắng của ‘Milady’ Eboshi, và chắc chắn không thể thiếu cái tiểu nhân và thâm độc của gã tăng lữ Jiko – mà theo đánh giá cá nhân, một kẻ được gọI là con ngườI thì không thể thiếu một ‘tiểu Jiko trong lòng mình được! Tôi chẳng ấn tượng gì vớI phần đầu của tác phẩm này cả…những sự kiện…nói sao nhỉ…bình thường như bao sự kiện bình thường khác…cũng một cảnh làng quê thanh bình, một thiếu niên anh hùng đang sống vui vẻ cũng những chuỗI tháng ngày đẹp đẽ, cũng một con quái vật trờI ơi đất hỡI ở đâu mọc ra, rỗI thiếu niên anh hùng đó tiêu diệt con quái vật, rồI trúng độc, phảI đi tìm thuốc giảI kẻo anh cũng ‘ô hô ai tai’ như ai, etc… Nói chung là một ly ‘coctail’ giữa thế giớI những anh hùng cổ tích và những bộ phim hành động sặc mùi ‘bắc Los Angeles’… Sự kiện nổI bật trong phim, theo tôi, chính là khi Eboshi thử cây súng trường bằng đích ngắm là bọn tinh tinh trên núi…con số thương vong chỉ là bằng không…máu không chảy, đầu không rơi, thịt xương không tan nát, nhưng đó chính là điển hình của một loài ngườI ngu ngốc một cách đáng thương…tự tay chặt đi nguồn sống của mình mà vẫn tự hào rằng mình hay lắm…ha…ha..ha…cườI lên chúc mừng tận thế đi nào…Loài người đã chặt rừng, đã không tái tạo, vậy mà còn tàn sát và rẻ mạt những
‘người trồng rừng cần mẫn’ ấy...Khác nào tự chôn bomb xuống nền nhà mình rồi giật kíp... Chẳng hiểu sao con ngườI ngu vậy nhỉ??? Hay là tạI tự cho là mình khôn quá mà đứng trên muôn loài ư??? Tôi tự hỏI con ngườI đã làm được gì mà dám cho rằng mình là chúa tể của cả thế giớI này? Vẫn còn nhớ rõ: bài học đầu tiên tôi được dạy khi mớI vào cấp 3 là một tràng luận thuyết về những gì là đúng, những gì là sai, những gì đã từng đúng, và những gì đã từng sai…Lúc đó tôi chấp nhận một cách thích thú, chỉ vì đó là những thứ phá cách, những điều mà ‘một con ngườI chân chính’ nghe xong hẳn sẽ vả cho tôi hai cái: - Con ngườI không hơn con vật, do đó là ngu ngốc và sai lầm trầm trọng khi tự cho mình là trung tâm vũ trụ. Điều đó có một suy rộng là: về bản chất, ta cũng chẳng hơn gì hạt bụI, bùn đất hay giun dế cũng đứng ngang hàng con ngườI tất. Con ngườI hoàn thiện nhất không phảI là con ngườI điều khiên được thế giớI ngoạI thân mà là con ngườI hoà hợp được vớI phần đó của vũ trụ. Học không phảI là qúa tình nâng cao tri thức cũng như vị trí của con ngườI trong thế giớI tự nhiên mà là quá trình tự đi tìm lạI cái bản tính ‘thiện’ cua mỗI cá thể. Số phận là bất biến vói cái đích, chỉ có con đường là có thể đổI thay. Nghe thật khốn nạn! Bây giờ mớI biết thầy đúng. Con ngườI đúng là lũ ăn tàn phá hạI: không những phá huỷ rừng để làm vũ khí thanh trừng lẫn nhau, mà còn thẳng tay tàn sát cả những sinh vật chăm chỉ dành cả cuộc đờI để bảo vệ và trồng lạI những cây non từ mảnh đất trụI trơ những gốc cây mục mối. Đáng thương. Đáng hận. Nhưng cái gì đã thúc đẩy con người chà đạp lên các loài khác? Xưa nay, bất luận là sinh vật nào, hễ bị chặn đường tiến thì thường là ‘tránh voi chẳng xấu mặt nào’: người ta nói hổ sợ người hơn là người sợ hổ, âu cũng đúng. Nhưng con người đâu phải là một ‘sinh vật tầm thường’ như bọn kia mà lấy cái lý đó để áp được? Con người chúng ta, cứ bị cản là đạp bằng mà tiến, thậm chí còn ‘phát quang bụi rậm ven đường’ ấy chứ...Có thể biện hộ rằng đó là một cáhc tự vệ....Nhưng...tự vệ? Tự vệ để làm gì nếu chúng ta không gây hấn với thiên nhiên? Nếu ta không săn bắt hổ mẹ, liệu hổ con khi lớn lên có căm hận con người mà tấn công không? Càng làm thì càng lún sâu vào vòng nhân-quả ‘oan oan tương báo’ biết bao giờ mới dứt? Mà khởi nguồn của cái vòng đó chính là từ cái danh của con người với nhau, của con người với phần còn lại của vũ trụ. Nếu vua chúa không ghen tức nhau vì của cải thì liệu có việc Thần Hươu bị Jiko và Eboshi săn đuổi không? Nếu Eboshi không muốn giữ cái danh hão của một ‘Steeled Milady’ hùng cứ một phương bằng những khẩu ‘tiểu thần công’, thì liệu Asano có tấn công cô ta không? Danh vọng chẳng đem lại gì cho con người cả...Nó huỷ hoại không chỉ bản thân người sở hữu nó, mà còn làm suy dồi cả một loài – chính là loài người này đấy...Hỡi ôi...
Cũng từ kết cục của ‘Shiva Viễn Đông’ - vị thần Hươu của sinh và diệt - mớI thấy rằng: con ngườI ghê gớm thay…ha..ha..ha….giỏI giang thay, ép một vị thần phảI tự hoá kiếp để trốn tránh sự truy đuổI của bọn ‘tép riu’…quả là ‘ghê gớm quá’…Tự hào thay….Ôi thôi…
Con ngườI thuộc dạng mù quáng, thường sống trong những thế giớI mê muộI tự
mình tạo ra và tự mình khoá mình trong đó. Chỉ có những cái tát, những gì ảnh
hưởng thiết thân đến họ thì mớI làm cho thứ sinh vật kiêu ngạo và ngu ngốc kia mở mắt ra…mở mắt để nhìn thấy cái chết đang đến dần mà không bao giờ thay đổI được…giây phút thoát khỏI cái vô minh của kiếp ngườI cũng chính là giây phút con ngườI phảI - có lẽ nên dùng từ ‘đuợc’ – thoát khỏI thế giớI hiện tại…Mong rằng Thiên Chúa không phảI là con ngườI! Amen.
Phim hay lắm, xuất sắc lắm…chỉ đúng con ngườI lắm…ha..ha..ha…Duy có một điều mà ngài Hayao chắc không nghĩ tớI: Thiên hoàng - kẻ tốI cao của bọn ‘ngườI’ – kia còn ở đó, chẳng suy suyển gì, mất có mấy ngàn tên lính, sao mà lạI không theo đuổI tiếp những mục tiêu điên rồ nào đó? Liệu màu xanh tươi kia có phảI là tận cùng không???
Con ngươì ‘thuốc phiện’ hơn cả thuốc phiện…biết rõ rồI mà vãn không sao thoát được…tộI lỗi…tộI lỗi…Thà như bầy tinh tinh kia, ấu trĩ mà thật thà, chất phác, có phải hơn không? Làm vậy âu cũng là một cách phản phục... Nếu không có danh vọng...hẳn sẽ không có Mononoke Hime...nhưng chắc ngài Hayao đáng kính sẵn sàng đánh đổi nó để được một thế giới hoà bình ‘giữa rừng xanh và công xưởng’ – và đó sẽ là cái giá rẻ nhất trong lịch sử thương mại...ha...ha...ha